Hüseyin BİLGİN (Vergi Müfettişi-Ankara)
GENÇLERE MÜJDE!
Ülkemizin en önemli sorunlarından biri olan işsizlik bölgemiz Trakya’da da büyük sorun yaratmaktadır. Her ne kadar coğrafi konum olarak verimli topraklara, hızla gelişen sanayi yatırımlarına, ulaşım ve kaliteli iş gücü imkânlarına sahip olsa da işsizlik önemli bir yer edinmektedir. Ekonomik büyüme ve kalkınmanın destekleyici gücü, yenilik ve yaratıcılığın en önemli kaynaklarından biri olan genç girişimcilere vergisel konularda destek olunmak suretiyle devletimiz yeni fırsatlar ortaya koymaktadır. Yeni iş kuran gençlere, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç yıl boyunca elde ettikleri kazancın bir kısmını vergi dışı bırakmak ve gençlerimizin girişimciliğe yönlendirilmesini desteklemek amacıyla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile vergi teşviki ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sigorta prim teşviki getirilmiştir. Buna göre genç girişimciler, teşvikleri göz önünde bulundurarak kendilerine iş imkânı sağlayabileceklerdir.
Vergi Teşvikinden Kimler Yararlanabilir?
Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnasından;
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan,
- Mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişiler, yararlanabilir.
Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnasından Yararlanmak İsteyen Girişimci Gençler Hangi Özellikleri Sağlamaları Koşuluyla Daha Az Vergi Ödeyebileceklerdir:
— İşe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması,
— Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi,
— Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması,
— Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali hariç olmak üzere, faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralınmamış olması,
— Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması,
gibi şartların sağlanması gerekmektedir.
Kazanç İstisna Tutarı Ne Kadardır?
Genç girişimciler faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 TL kadar olan kısmı, yukarıdaki şartları da gerçekleştirilmesi halinde gelir vergisinden müstesna olacaktır.
İstisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde edilmemesi veya istisna haddinin altında kazanç elde edilmesi hallerinde dahi yıllık beyanname verilir.
Örneğin; Kuaförlük faaliyetine başlayan ve istisnadan yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Mutlu Bektaş’ın, 2017 yılında 45.000 TL, 2018 yılında 85.000 TL ve 2019 yılında 80.000 TL ticari kazanç elde etmiştir. Mükellef 2017 yılında 75.000 TL’lik kazanç istisnasını aşmadığı için Gelir Vergisi ödemez. 2018 yılında 75.000 TL’lik sınırı aşan 10.000 TL’nin vergisini öder. 2019 yılında ise kazanç istisnasını geçen 5.000 TL’nin vergisini öder. Her dönem kendi içinde değerlendirilir.
Genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanmak isteyen mükellefler hangi tarihten itibaren yararlanabilir?
10/02/2016 tarihinden itibaren ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunanlardan kanunda öngörülen şartları taşıyanlar yararlanır. Dolayısıyla bu tarihten önce işe başlayan mükelleflerin söz konusu istisnadan yararlanmalarına imkân bulunmamaktadır.
Faaliyetin Ortaklık Olarak Yürütülmesi Halinde İstisna Uygulaması:
Adi ortaklık veya şahıs şirketi kurmak suretiyle faaliyette bulunan mükellefler de ayrı ayrı istisnadan yararlanabilir.
Bu durumda mükelleflerin istisnadan yararlanabilmeleri için tüm ortakların ayrı ayrı istisna şartlarını taşımaları gerekmektedir. Ortaklardan herhangi birinin istisna şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da istisnadan faydalanamaz.
İşletmenin Devralınması Halinde İstisna Uygulaması:
Bir işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde, istisnadan yararlanılabilmesi için işletmenin ya da mesleki faaliyetin devralındığı kişinin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan veya kayın hısımlarından olmaması gerekmektedir.
Örneğin: Bay Mutlu Bektaş, 20/2/2016 tarihinde babasına ait oto yıkama işletmesini devralmak suretiyle ticari faaliyete başlamıştır. Bay Mutlu Bektaş’ın, işi devraldığı babasının 1. derece kan hısımı olması nedeniyle, istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.
Genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanan mükellefler tarafından herhangi bir nedenle faaliyetin terk edilmesi durumunda kazançlar istisnadan yararlanabilir mi?
İstisna şartlarını sağlayan mükelleflerce daha sonra herhangi bir nedenle faaliyetin terk edilmesi durumunda, terk tarihine kadar elde edilen kazançlar dolayısıyla istisnadan yararlanılır.
Faaliyet terk edildikten sonra istisna kapsamındaki söz konusu faaliyetlere tekrar başlanılması halinde ise adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunması şartı ihlal edilmiş sayılacağından bu istisnadan yararlanılamaz.
Genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanan mükellefler tarafından herhangi bir nedenle faaliyetin değiştirilmesi durumunda kazançlar istisnadan yararlanabilir mi?
İstisnadan yararlananların, yararlanma süresi içerisinde faaliyetlerini ticari, zirai ya da mesleki faaliyet olarak değiştirmesi veya faaliyet konusunda değişiklik yapmaları durumlarında, istisnadan kalan süre kadar yararlanmaları mümkündür.
Genç Girişimcilere Sağlanan Sigorta Prim Teşviki
01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, tescil tarihinden itibaren bir yıl süreyle 5510 sayılı Kanun’un 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanacaktır.
Sigorta Prim Teşvikinden Yararlanma Şartları Nelerdir?
Sigorta Prim Teşvikinden yararlanma şartları aşağıda belirtilmiştir:
— Genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanmak,
— Mükellefiyet başlangıç tarihi itibariyle 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olmak,
— 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa 5510 sayılı Kanun’un 4/1-b maddesi kapsamında sigortalı sayılan gerçek kişilerden olmak,
— Kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi,
gerekmektedir. Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde, ortaklar arasında sadece en genç ortak sigorta prim teşvikinden faydalanabilecektir. Prim teşvikinden faydalanabilmeleri için tüm ortakların ayrı ayrı teşvik şartlarını taşımaları gerekmektedir. Ortaklardan herhangi birinin teşvik şartlarını taşımaması halinde, diğer ortaklar da sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaktır.
Soru ve Görüşleriniz İçin İletişim Adresi: [email protected]